UZGODNIONE ROZPOWSZECHNIANIE WPROWADZAJĄCYCH W BŁĄD INFORMACJI JAKO POROZUMIENIE ZAKAZANE ZE WZGLĘDU NA ‘ANTYKONKURENCYJNY CEL’ (WYROK TSUE W SPRAWIE HOFFMANN-LA ROCHE/NOVARTIS AG)

W dniu 23.1.2018 r. TSUE wydał wyrok w sprawie C‑179/16 F. Hoffmann-La Roche /Novartis AG, przeciwko Autorità Garante della Concorrenza e del Mercato (włoski organ ochrony konkurencji i rynku). Wyrok ów jest wart uwagi, gdyż odnosi się do jednej z istotniejszych instytucji prawa antymonopolowego, tj. tzw. porozumień zakazanych ze względu na antykonkurencyjny cel (anticompetitve object) w rozumieniu art. 101 ust. 1 TFUE. W wyroku tym do tej kategorii porozumień Trybunał zakwalifikował – zawarte między przedsiębiorstwami wprowadzającymi konkurencyjne produkty lecznicze – „porozumienie o rozpowszechnianiu, w kontekście charakteryzującym się brakiem pewności naukowej, wśród Europejskiej Agencji Leków, pracowników służby zdrowia i opinii publicznej wprowadzających w błąd informacji co do niepożądanych działań przy stosowaniu jednego z produktów leczniczych w leczeniu chorób nieobjętych jego pozwoleniem na dopuszczenie do obrotu, aby zmniejszyć presję konkurencyjną wynikającą z tego stosowania na stosowanie drugiego produktu leczniczego” (zob. pkt 95 tego wyroku). Porozumieniem zakazanym ze względu  na antykonkurencyjny cel należy uznawać zatem  należy (uzgodnione przez producentów) rozpowszechnienie wprowadzających w błąd informacji na temat jednego produktu (tu tańszego leku Avastin), po to, aby zmniejszyć popyt na ów lek i tym samym zwiększyć popyt (przepisywanie przez lekarzy) na  inny, substytucyjny – lecz zarazem droższy – lek (tu Lucentis). Trudno nie zgodzić się ze stanowiskiem TSUE. Treść (kontekst ekonomiczny) takiego porozumienia wskazuje na obiektywne istnienie antykonkurencyjnego celu, ponieważ  zmierzać ma ono do sztucznego zmanipulowania popytu i wzrostu sprzedaży droższego produktu. W takich okolicznościach Trybunał zasadnie uznał, iż tego rodzaju porozumienie „jest szkodliwe dla konkurencji w wystarczającym stopniu, aby uczynić zbędnym badanie jego skutków” (pkt 94 tego wyroku). Wyrok ów jest także interesujący w kontekście asortymentowego wymiaru rynków właściwych produktów leczniczych (zob. pkt 50-65)