Wyrok w sprawie Magna Polonia/Emitel: zasądzenie odszkodowanie za naruszenie prawa konkurencji – krok w kierunku rozwoju private enforcement w Polsce?

Dnia 2 lipca 2021 r. Sąd Okręgowy w Warszawie wydał wyrok – z powództwa Magna Polonia S.A. vs. Emitel S.A. – w którym zasądził na rzecz tego pierwszego przedsiębiorcy ponad ćwierć miliarda złotych roszczenia głównego oraz odsetek.

Powyższą informację przekazała Kancelaria BWHS Springer Wojciechowski i Wspólnicy (https://www.linkedin.com/company/bwhs-law-firm/posts/?feedView=all).

Wspomniane roszczenie pieniężne zostało przyznane w związku z naruszeniami zasad poufności, a także z uwagi na eksploatację tajemnic przedsiębiorstwa pozyskanych z zastrzeżeniem poufności w ramach negocjacji transakcyjnych do wyłącznych celów gospodarczych naruszyciela .

Wyrok ów zasługuje na uwagę, gdyż po pierwsze – wedle mojej wiedzy – jest pierwszą w Polsce sprawa z zakresu tzw. private enforcement (prywatnego wdrażania reguł konkurencji), w którym zasądzone zostało tak wysokie roszczenie. Wprawdzie w ciągu co najmniej ostatnich dwóch dekad składane były pozwy mające na celu egzekwowanie cywilnoprawnych konsekwencji naruszenia prawa konkurencji, jednakże w dominującej większości przypadków albo nie były to sprawy „antymonopolowe” (gdyż chodziło w nich wyłącznie o naruszenie przepisów u.z.n.k. – np. sprawy opłat półkowych, czy też naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa) albo też owszem były to sprawy „antymonopolowe”, jednakże nie miały one charakteru stricte odszkodowawczego (dotyczyły zazwyczaj zwrotu nienależnego świadczenia – spowodowanego pobieraniem istotnie wygórowanych cen przez dominanta) albo też pozwy w tych sprawach były oddalane; jak choćby w sprawie kartelu cementowego (zob. wyrok SA w Krakowie z 10.01.2014 r., I ACa 1322/13, LEX nr 1506700), czy też w sprawie tzw. polerów cumowniczych (wyrok SO w Lublinie z 4.07.2014 r., I C 759/08; szerzej, o tych sprawach zob. K. Kohutek, Szkoda antymonopolowa. Zasady odpowiedzialności i dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, Wolters Kluwer Business Warszawa 2018, s. 98,99, 175,176).

Po drugie, sprawa Magna/Emitel jest tzw. sprawą „stand-alone”, czyli rozstrzygnięciem Sądu powszechnego które nie zostało poprzedzone uprzednim stwierdzeniem naruszenia prawa konkurencji przez Prezesa UOKiK.

Po trzecie wreszcie, w wyroku w sprawie Magna/Emitel zasądzona została wysoka kwota odszkodowania (ponad 263 mln zł wraz z odsetkami). Być może sprawa ta (choć sam wyrok nie jest prawomocny) przyczyni się on do intensyfikacji private enforcement w Polsce. Co prawda od kilku lat obowiązuje ustawa mająca na celu ułatwianie dochodzenia roszczeń o naprawienie szkody antymonopolowej (ustawa z dnia z 21 kwietnia 2017 r. o roszczeniach o naprawienie  szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji); jednakże dotychczas (nawet po wejściu w życie tej ustawy) sądy powszechne bardzo rzadko miały okazję orzekać w sprawach o naprawienie szkody antymonopolowej (a tym bardziej zasądzać odszkodowanie). W toku znajduje się kilka takich spraw, jak np. z powództwa Orlen przeciwko (m.in.) mBank MasterCard i VISA, czy też z powództwa polskiej spółki zajmującej się logistykę przeciwko MAN Truck & Bus SE (ta druga sprawa dotyczy naprawienia szkody wyrządzonej tzw. kartelem ciężarówek – truck cartel – stwierdzonym w decyzji Komisji Europejskiej z 19.07.2016 r. w sprawie AT.39824 (Dz.Urz. UE C 108 z 2017 r., s. 6) – jest to zatem sprawa „follow-on” (czyli taka, w której naruszenie reguł konkurencji zostało stwierdzone w rozstrzygnięciem organu publicznego).

prof. dr hab. Konrad Kohutek – specjalista z publicznego prawa gospodarczego (w tym prawa konkurencji)