USTAWA O PRZECIWDZIAŁANIU NIEUCZCIWEMU WYKORZYSTYWANIU PRZEWAGI KONTRAKTOWEJ – UCHWALONA

Kilka dni temu, tj. 28 grudnia 2016 r., Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 15 grudnia 2016 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej  w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Przegotowana ona została przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi i wejdzie w życie 6 miesięcy od daty jej ogłoszenia (czyli w lecie 2017 r.) Ustawa ta – od strony instytucjonalno-proceduralnej – jest aktem o charakterze publicznoprawnym. Egzekwowaniem jej reguł, w tym tej zasadniczej, jakim jest zakaz „nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej nabywcy względem dostawcy oraz dostawcy względem nabywcy” (art. 6 tej ustawy) – zajmować się ma Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wszczynając stosowne postępowanie z urzędu (art. 8 i 9 tej ustawy). Ustawa ta dotyczy relacji między nabywcami a odbiorcami produktów rolno-spożywczych, między którymi występuje znaczna dysproporcja ekonomiczna. Ustawa ta ma w założeniu  zapobiegać i/lub eliminować przypadki takiego wykorzystywania przewagi kontraktowanej, która jest nieuczciwa. Określono w niej zarazem pojęcie „przewagi kontraktowej”, jak i przypadków kiedy jej wykorzystywanie jest „nieuczciwe”. Pomijając w tym miejscu trudności jakie w stosowaniu (interpretowaniu) tych przepisów (a także innych unormowań tej ustawy) mogą pojawić się praktyce, rodzi się tu zasadnicze pytanie systemowe, tj. o jej faktyczną potrzebę i legitymację. Dlaczego akurat sektor produktów rolno-spożywczych zasługuje na taką szczególną regulację? Przecież przewaga kontraktowa jest częstym zjawiskiem na rynku, występując w wielu innych branżach, w których to „odpowiednik” opisywanej tu ustawy nie obwiązuje. Ponadto już w obecnym stanie prawnym obowiązują stosowne unormowania, które mają zapobiegać wykorzystywaniu takiej przewagi w sposób nieuczciwy (antykonkurencyjny), tj.  ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz ustawa o ochronie konkurencji konsumentów. Czy są one niewystarczające? Odpowiedź na te kwestie oraz przede wszystkim interpretacja przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej  w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi dokonana zostanie w komentarzu do tego aktu prawnego mojego autorstwa, który ukaże się w lecie 2017 r w SIP LEX